De gewrichten aan de basis van elke vinger zijn de metacarpo-phalangeale of MCP gewrichten. Dit zijn grote scharniergewrichten die dienen voor zowel grijpen (power grip) als knijpen (pinch). Deze gewrichten zijn gelukkig genoeg minder aangetast door arthrose dan de andere en kleinere gewrichten in de hand.
Oorzaak
Meest voorkomend is reumatoïde arthritis de onderliggende oorzaak. Het weefsel dat het gewricht omgeeft (het synovium) produceert chemische stoffen die het kraakbeen doen ontsteken en uiteindelijk beschadigen. Hierdoor wordt het gewrichtsoppervlak beschadigd en gaan de vingers typisch in lunaire drift staa n, met andere woorden gericht naar de pink.
Andere oorzaken kunnen ook leiden tot progressief verlies aan kraakbeen en daaruit volgend pijn en verstijving. Dit kan na een breuk zijn, maar ook jicht, psoriasis, of bv een infectie kunnen hiertoe oorzaak zijn.
Kliniek
Vooral het recht maken (strekken) van de vinger gaat verloren. Daarnaast ervaart men pijn en zwelling. Als meerdere gerichten aangetast drijven de vingers naar de pink toe in een typische scheve stand. Grijpen en knijpen zijn pijnlijke handelingen.
Diagnose
Een gewone rx-foto volstaat doorgaans.
Conservatieve behandeling
Uiteraard is niet-operatieve behandeling vrijwel steeds de eerste stap bestaande uit :
- Activiteitsaanpassing : Soms kan de pijn spontaan beteren, zeker indien we de handelingen die pijn uitlokken mijden.
- Zo toch pijn kan inname van NSAID (bv ibuprofen) soelaas bieden.
- Eventueel kan zelf een cortisone infiltratie geïndiceerd zijn met mogelijks 70-80 % kans op enige verlichting soms voor korte tijd maar vaak ook voor lang.
- zeker in het geval van thema zijn er heden ten dage zeer efficiënte medicatie-schema’s een consult op een rheumatologische dienst mag dan ook zeker niet ontbreken
Vaak echter neemt de pijn toe en wordt toch een definitieve behandeling gezocht.
Operatieve behandeling
Deze behandeling bestaat uit het vervangen van het versleten gewricht door een kunstgewricht. Het doel van de ingreep is voornamelijk de pijn te verlichten mits het bewaren van een redelijke bewegingsratio. Bij deze moet opgemerkt worden dat de graad van beweging vaak maar lichtjes beter is dan deze van voor de ingreep en dat een volledig normale beweging niet mag worden verwacht!
In de duim kan het vastzetten van het MCP gewricht vrij goede resultaten geven, dit is echter niet zo in de andere vingers.