Letsels door slijtage

DRUJ

Het DRUJ is het gewricht tussen de radius (spaakbeen) en de ulna (ellepijp) aan de pols. Het is een complexe structuur die bijdraagt aan een volledige en pijnvrije voorarm beweging en gewichtheffen. Pathologie van dit gewricht veroorzaakt typisch ulnaire polspijn.

Anatomie

De beenderige architectuur van het DRUJ wordt gekenmerkt door een asymmetrische verhouding van sigmoid notch van de distale radius (de kom van het gewricht), en een kleinere ulnakop. De curvatuur van beide is verschillend waardoor de beweging in dit gewricht zowel een rotatie als een glijdings component vertoont.

Meeste van de stabiliteit van dit gewricht wordt verschaft door de omliggende weke delen, waaronder het TFCC (triangulair fibrocartilagineus complex, zie tekst), de dorsale en volaire radio-ulnaire ligamenten, alsook de pronator quadratus en het interosseus membraan.

Wekdelenstabiliteit van het DRUJ. 1/ extensor carpi ulnaris pees, 2/ de peesschede van de ECU pees, 3/ de pronatus quadratus spier en 4/ het interosseus membraan
Wekdelenstabiliteit van het DRUJ. 1/ extensor carpi ulnaris pees, 2/ de peesschede van de ECU pees, 3/ de pronatus quadratus spier en 4/ het interosseus membraan

Het DRUJ is belangrijk bij heffen van gewicht, en in het behoud van de radio-ulnaire afstand bij voorarm rotatie.

Zijn er specifieke letsels?

Instabiliteit, incongruentie en meest voorkomend artrose zijn de verschillende types aandoening van het DRUJ. Andere vormen die zich voordoen zijn ulnocarpaal impactie of impingment en TFCC scheuren.

Instabiliteit treedt vaak op na polsfracturen.

Artrose in de sigmoid notch kan optreden door trauma, inflammatoire, congenitaal of degeneratieve oorzaken.

  1. Trauma: de sequellen van een breuk van het uiteinde van de radius is een vaak voorkomende oorzaak van posttraumatische DRUJ dysfunctie.
  2. Rheumatoide arthritis is de meest frequente inflammatoire aandoening en manifesteert zich vaak eerst in het DRUJ.
  3. Congenitaal: Madelung  is een idiopatische groeistop van het ulnovolaire deel van de epiphyse van de distale radius.

Hoe stelt men de diagnose?

  1. Een goed klinisch onderzoek is cruciaal:
    • Het DRUJ kan opgezet zijn en lokaal drukpijnlijk.
    • Compressie van de ulna tegen de radius tijdens roterende bewegingen lokt pijn uit.
    • The shucking test: bij deze test wordt er nagegaan welke beweging (gepaard met pijn, kraken (crepitus) …?) en/of laxiteit er bestaat in volo-dorsale richting tussen radius en ulna (test in verschillende posities (supinatie-neutraal-pronatie).
    • De Whipple test (TFCC).
  2. Een klassieke radiografie in face en profiel; bekijk de ulnaire variantie.
  3. Een CT-scan kan helpen bij het beoordelen van eventuele incongruentie.
  4. Een NMR is optimaal om de weke delen te beoordelen.
RX van DRUK arthrose
RX van DRUK arthrose

 

RX van DRUJ diastase suggestief voor instabiliteit
RX van DRUJ diastase suggestief voor instabiliteit
RX en NMR tonen beginnende arthrose met osteofytvorming aan ulnakop
RX en NMR tonen beginnende arthrose met osteofytvorming aan ulnakop

Wat zijn de klachten?

Symptomatische artrose van het DRUJ zorgt voor dysfunctie van zowel de pols als de voorarm. DRUJ-problemen uiten zich voornamelijk door pijn en kracht- en bewegingsvermindering.

Wat is de conservatieve behandeling?

Deze bestaat uit de aanpassing van activiteiten, het dragen van een polsbrace, lichte fysiotherapie, inname van NSAID, een infiltratie met cortisone en/of een tijdelijke immobilisatie in een ellebooggips.

Wat is de operatieve behandeling?

Als conservatieve therapie faalt, wordt operatief ingegrepen. Uw arts zal dit uitgebreid met u bespreken, en de mogelijkheden voor uw specifieke geval overlopen.

Er zijn drie type ingrepen:

  1. Resectie arthroplastie: hierbij wordt de kinematica volledig gewijzigd en de patiënt moet weten dat alhoewel de klachten zullen beteren (minder pijn, betere grijpkracht en beweging in 80-90%), dat een volledig normale functie na de ingreep onrealistisch is.
  • Volledige resectie van de distale ulna: Darrach

        Symptomatische artrose van het DRUJ werd vroeger steeds behandeld door een volledige resectie van de distale ulna, en dit blijft                een voorkeursbehandeling bij low-demand patiënten. De resectie gebeurt net onder de sigmoid notch en de weke delen worden zo              goed mogelijk intact gelaten om instabiliteit van de distale stomp van de ulna te voorkomen.

  • Gedeeltelijke resectie : Wafer

    Resectie van enkel het articulaire deel van de distale ulna met bewaren van de weke delen (vnl insertie van het TFCC op het styloid). Dit kan eventueel arthroscopisch.

  • Sauvé-Kapandji:

    Combinatie van fusie (arthrodese) van het DRUJ met resectie van een distaal deel van de ulna (juist proximaal tov de sigmoid notch) om een proximale ulnaire pseudarthrose te bekomen. Zodoende bewaart men de ulnaire kolom waardoor eventuele ulnaire translatie van de carpus wordt tegengegaan. De distale ulna kan worden gestabiliseerd met een strip van de FCU pees maar blijft in 50% toch nog wat hinder veroorzaken.

RX na Sauvé-Kapandji
RX na Sauvé-Kapandji

2.  Weke delen stabilisatie igv instabiliteit.

3.  Prothese

  • Hemiprothese van de ulnakop is de minst invasieve ingreep van deze. Er zijn verschillende typen prothesen op de markt. Het pathologische deel van de ulnakop wordt verwijderd en de  gedeeltelijke ulnakop prothese wordt geplaatst zonder de weken delen aanhechtingen los te maken. Resultaten zijn behoorlijk met doorgaans goede pijnverlichting en beweging die 65° pronatie en 70° supinatie toelaat.
  • Volledige ulnakop prothese: hierbij wordt de hele distale ulna vervangen door een prothese met stem.  Weke delen procedures zijn nodig gezien hun anatomische aanhechtingspunten niet kunnen worden bewaard
Afbeelding en RX volledige ulnakopprothese
Afbeelding en RX volledige ulnakopprothese

 

  • Volledige DRUJprothese is een procedure wanneer de weke delen niet kunnen worden hersteld bij een totale ulnakop prothese (vaak het geval bij veelvoudig geopereerde patiënten. Het gehele complex van het DRUJ, gewrichtsoppervlakken en de stabiliserende ligamenten, wordt vervangen door de prothese. Tot de indicaties behoren ook gefaalde resultaten na een Darrach, en eventuele congenitale Madelung.

Scheker prothese
Scheker prothese