Letsels door slijtage

Ulnocarpaal impingment

Belastingsgebonden pijnklachten aan de ulnaire zijde van de pols, kunnen veroorzaakt worden door ulnocarpaal impingement.

Wat is dit?

Ulnaire polspijn is een frequent voorkomende klacht zowel gerelateerd aan werk als aan sport. De mogelijke oorzaken zijn erg uitgebreid door de complexe anatomie en biomechanica van dit deel van de pols.

Ulnair impingement, of chronische overbelasting van het ulnair deel van de pols, is één van de meest voorkomende problemen.

Meestal wordt het veroorzaakt door een positieve ulnaire variantie (een distale ulna die in verhouding tot de distale radius iets langer is). Dit  zorgt voor chronische compressieve overbelasting van het ulnocarpale gewricht, wat leidt tot degeneratieve beenderige veranderingen en TFCC scheuren (scheuren van de meniscus van de pols, zie tekst). 

Hoe ontstaat dit?

Belangrijkste onderliggende oorzaak is een positieve ulnaire variantie. Biomechanisch onderzoek heeft aangetoond dat een relatief lange ulna een belangrijke toename van de belasting van de ulnaire zijde van de pols veroorzaakt.

Voornamelijk repetitieve krachtige bewegingen van de pols in flexie (als we de pols buigen) tijdens werk of bij sporten zoals tennis zijn erg belastend voor de ulnaire kant van het polsgewricht. Daarbij komt dat dit deel van de pols erg gevoelig is voor letsels, gezien de complexe anatomische organisatie, een sleutelrol speelt. Chronische letsels van het TFCC gaan dan ook vaak gepaard met dit ulnair impingement.

Hoe ontstaat een positieve ulnaire variantie?

Dit kan aangeboren zijn, maar wordt ook zeer frequent gezien na een doorgemaakte polsbreuk waarbij de radius (het spaakbeen) is geheeld in een licht geïmpacteerde (inkorting) of gekantelde stand, waardoor de ulna relatief te lang wordt.

Wat zijn de klachten?

Ulnair impingement veroorzaakt pijnklachten aan de ulnaire zijde van de pols, vooral bij belasting.

Onderscheid dient te worden gemaakt met eventuele andere pathologieën die ook ulnaire polspijn geven :

  • TFCC: de meniscus van de pols
  • DRUJ: het draaigewricht van de pols
  • ECU: de strekpees
  • Hamatolunair impingement: inklemming van hamatum op het lunatum

Hoe stelt men de diagnose?

Er is bij klinisch onderzoek vaak wat zwelling en vooral drukpijn dorsaal over het ulnaire deel van het os lunatum. Verder veroorzaakt de zogenaamde “ulnar grind test” een krakend gevoel en pijn.

Het bewegen van de onderarmbeenderen tov de middenstandsbeenderen aan ulnaire zijde van de pols
Het bewegen van de onderarmbeenderen tov de middenstandsbeenderen aan ulnaire zijde van de pols

De diagnose wordt verder bevestigd met behulp van klassieke röntgenopnames van de pols  en een aanvullende arthro-CT scan of MRI.

Een arthroscopie (kijkoperatie) van de pols kan ook uitsluitsel geven en laat toe het TFCC in dezelfde tijd operatief proper te maken of te hechten, samen met een synovectomie indien nodig.

Wat is de conservatieve behandeling?

De conservatieve therapie bestaat uit een periode van rust, fysiotherapie, inname van NSAID en eventueel een cortisone infiltratie. Ook aanpassingen van werkomstandigheden of verbetering aan de techniek (igv sport) kunnen vermindering van klachten geven.

Wat is de operatieve behandeling?

Zo conservatieve therapie faalt en de klachten blijven bestaan, stelt zich een operatieve indicatie.

Doorgaans zal in één zelfde tijd een ontlasting van het ulnaire compartiment van de pols door middel van een verkorting van de ulna worden uitgevoerd, alsook een arthroscopisch debridement en synovectomie van de pols. 

Radiografie van een patiënt na ulnaverkorting
Radiografie van een patiënt na ulnaverkorting

Om de ulna in te korten moet er met een zaagje door middel van twee evenwijdige coupes het nodige stukje bot  (op rx gemeten hoeveel mm) worden verwijderd, waarna de artificiële breuk wordt gestabiliseerd dmv een plaat en schroeven.

Postoperatief volgt 6 weken gipsimmobilisatie (waarvan 4 weken boven de elleboog).

Wat zijn de mogelijke complicaties?

  1. delayed union/pseudarthrose: Ondanks afkoelen met ijswater, intact laten van de omliggende weke delen en doorbloeding, … zien we soms dat het bot nadien moeilijk tot heling komt. Soms is een langere immobilisatie nodig (igv delayed union) of kunnen we door applicatie van osteopulse de botheling bevorderen. Indien de heling zich niet voltooit dient een tweede ingreep te worden uitgevoerd met opfrissen van de osteotomie en interpositie van bekkenkam greffe.
  2. Neuropraxie van de nervus ulnaris met tijdelijke voorbijgaande voosheid aan de ulnaire zijde van de pols en pink, door druk op de zenuw tijdens het opensperren van de wonde.
  3. Hinder van het aanwezige osteosynthesemateriaal: gezien aan de ulnaire kant van de onderarm weinig subcutaan weefsel aanwezig is, kan het plaatje nogal eens voelbaar en soms pijnlijk zijn.