Een schapholunate advanced collapse (SLAC) patroon is een duidelijk patroon van degeneratieve artritis bij patiënten met een scheur van het scapholunaire ligament.
Symptomen
Initieel gaat het om een zeurende knagende pijn aan de rugzijde van de pols (dorsaal) vooral bij belastende activiteiten. Hoe langer hoe meer gaat de pols tekende pijn vertonen en wordt deze minder beweeglijk. Vooral het strekken wordt bemoeilijkt waardoor opduwen niet meer lukt. Door de pijn gaat ook de kracht achteruit en kan men niet meer knijpen en grijpen. Vaat is er ook een voelbare en zichtbare verdikking op de pols.
Hoe stelt men de diagnose?
Een klassieke radiografie van de pols in face, profiel en een clenched fist (gebalde vuist) opname volstaan doorgaans.
Classificatie?
Een duidelijk patroon van degeneratieve artritis bij patiënten met een scheur van het scapholunaire ligament is beschreven: het schapholunate advanced collapse (SLAC) patroon. Achteraf is gebleken dat ook aantasting van het scapholunaire ligament door chondrocalcinose (neerzetting (of opstapeling) van calcium pyrophosphate dihydrate kristallen) of door rheumatoide arthritis (RA) dit patroon volgen.
Ook langdurige (chronische) breuken van het scaphoid die niet tot heling komen (nonunions) of in een foute stand geheeld zijn (malunions) volgen dit SLAC patroon van slijtage en artritis, maar worden dan respectievelijk met de correcte term SNAC (scaphoid nonunion advanced collapse) of SMAC (scaphoid malunion advanced collapse) benoemd.
Onafhankelijk van de onderliggende aandoening, vertoont het SLAC patroon een consistente vooruitgang (progressie) van de slijtage:
Graad I : slijtage treedt op tussen de tip van het radiostyloid en het scaphoid.
Graad II : het gehele radioscaphoid gewricht vertoont slijtage.
Graad III : het radiolunair gewricht blijft gespaard maar de slijtage zet zich voort in het gewricht tussen capitatum en lunatum (Fig.3)
Behandeling?
Uiteraard hangt alles af van de ernst van de klachten en de activiteit die men nog wil uitvoeren.Best proberen we eerst de klachten onder controle te krijgen door een conservatieve behandeling bestaande uit:
- aanpassing van activiteit
- inname van NSAID, applicatie van ijs en zalf
- dragen van een goede polsbrace bij belastende activiteiten
- evtl kan een cortisone infiltratie ook zijn (tijdelijke) nut hebben
Zo dit niet helpt kan operatief worden ingegrepen.Het meest zekere voor een goede pijnverlichting is het vastzetten van de pols doch hiermee is er geen mogelijkheid meer om de pols te buigen noch te strekken. De meeste mensen verkiezen dan ook een ingreep die toch nog enige beweging in het pols gewricht toelaat. De opties zijn afhankelijk van de mate van kraakbeenbeschadiging in de pols;
- scaphoidectomie en four corner fusie of capitolunate fusie
- proximale rijresectie
- als geen belastende activiteit noodzakelijk is, is een polsprothese een uitstekende optie (zie polsprothese)